Czy dwuletniemu dziecku możemy podać na śniadanie to samo, co podajemy dziesięciolatkowi? Tu najważniejszym wyznacznikiem jest zapotrzebowanie energetyczne i na poszczególne składniki odżywcze.
Dzieci młodsze (1-3 lata)
Zapotrzebowanie energetyczne w ciągu dnia ok. 1200 kcal. W żywieniu młodszych dzieci duże znaczenie odgrywa sposób podawania posiłków. Smak potraw, zapach, wygląd, konsystencja, a także barwa mają bardzo istotny wpływ na proces trawienia. Produkty i potrawy należy zestawiać tak, by nie dominował w nich jeden smak. Należy zwrócić uwagę na to, aby posiłki były kolorowe i atrakcyjnie podane, gdyż takie zwiększają zainteresowanie dziecka jedzeniem i pobudzają łaknienie. Należy przestrzegać stałych pór posiłków. Najlepiej rozpisać sobie przedszkolny harmonogram, a dostosować się do niego powinni wszyscy pracownicy. Podstawowym produktem śniadaniowym powinno być mleko stąd obowiązkowo na stole powinna pojawić się zupa mleczna z dodatkiem klusek, makaronu lub kasz albo gorący napój na bazie mleka (kawa inka, kakao lub czyste mleko). Ponadto w menu nie może zabraknąć pieczywa z masłem, wędliną, serem lub jajkiem. Świetnym rozwiązaniem są różne pasty do kanapek domowej roboty (jajeczna, rybna, warzywna etc.), do których zawsze powinniśmy podawać warzywa lub owoce. Niech na stole goszczą różne rodzaje pieczywa (pszenne, razowe, pytlowe etc.), niech będzie różnorodnie i kolorowo.
Przykładowe zestawy śniadaniowe dla najmłodszych dzieci (1-3 lata)
- zupa mleczna z makaronem 200-250 g
- pieczywo razowe z masłem i pastą z jajek 50 g
- rzodkiewki świeże 50 g • kakao 200-250 g
- pieczywo z masłem, twarogiem i miodem 50 g
- owoce świeże 50 g
- zupa mleczna z płatkami owsianymi 200-250 g
- pieczywo pszenne z masłem i pastą z sera twarogowego 50 g
- pomidor świeży 100 g
- zupa mleczna z kaszą gryczaną krakowską 250 g
- pieczywo z masłem i wędliną 50 g
- jabłko świeże 100 g
Dzieci przedszkolne (3-5 lat)
Zapotrzebowanie energetyczne w ciągu dnia ok. 1600 kcal. Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym jest nie lada wyzwaniem, a to z tego względu, że rodzice oddając dziecko pod opiekę przedszkola, tracą bezpośredni wpływ na to, co i jak ich pociechy jedzą w ciągu dnia. Często w przedszkolu dziecko nabiera niestety nieprawidłowych nawyków. W przypadku przedszkolaka najważniejsza jest obserwacja i regularne kontrole lekarskie, weryfikujące tempo wzrostu i przybieranie na wadze. Jeśli nawet największy niejadek rozwija się dobrze, jest radosny i pełen energii, nie zmuszajmy go do jedzenia większych porcji – niech on sam decyduje, ile jest w stanie zjeść. Dieta zdrowego dziecka w wieku przedszkolnym może składać się ze wszystkich produktów, które spożywają dorośli z wykluczeniem kawy, mocnej herbaty, a także margaryny. Śniadanie, czyli pierwszy posiłek po długiej przerwie nocnej, powinien być pełnowartościowy i wysoce energetyczny. Oprócz mleka w różnej postaci na stole powinien pojawić się drugi produkt białkowy, czyli jaja, ser, wędlina lub ryba oraz pieczywo z masłem, warzywa i owoce (rzodkiewka, szczypiorek, pomidor, ogórek, sałata, owoce sezonowe etc.).
Przykładowe zestawy śniadaniowe dla dzieci przedszkolnych (3-5 lat)
- zupa mleczna z kaszą manną 250 g
- chleb pszenno-razowy z masłem, wędliną i zieloną sałatą 50g
- pomidor 100 g
- kawa zbożowa z mlekiem 250 g
- pieczywo z masłem i pastą z indyka 50 g
- owoce świeże 50 g
- kawa zbożowa z mlekiem 250 g
- pieczywo mieszane z masłem i serem topionym 50 g
- ogórek świeży 50 g
- zupa mleczna z ryżem 250 g
- pieczywo pszenno-razowe z masłem i pastą rybną 50 g
- jabłko 100 g
Dzieci starsze (5-7 lat)
Zapotrzebowanie energetyczne w ciągu dnia 1600-2200 kcal. Dzieci w tej grupie wiekowej potrafią różnić się znacząco, rosną i rozwijają się w różnym tempie, mają bardzo indywidualne zapotrzebowanie kaloryczne. Każdy rodzić w tym czasie na pewno zaobserwuje tzw. skoki wzrostowe. Uwzględniając ten fakt, należy wśród dzieci w wieku szkolnym wyróżnić kilka podgrup wiekowych.
Przykładowe zestawy śniadaniowe dla starszych dzieci (5-7 lat)
- kasza manna z owocami suszonymi i bakaliami 250 g
- chleb razowy z masłem i twarożkiem ze szczypiorkiem 50g
- pomidor 100 g
- herbata owocowa 250 g
- pieczywo z masłem i pastą z jajka 50 g
- owoce świeże 50 g
- kawa zbożowa z mlekiem 250 g
- pieczywo żytnie z masłem i chudą wędliną drobiową 50 g
- ogórek świeży 50 g
- jogurt naturalny z brzoskwinią i bananem 250 g
- pieczywo pszenno-razowe z masłem i żółtym serem 50 g
- pomarańcza 100 g
W całej tej grupie pierwsze śniadanie jest absolutnie kluczowym, najważniejszym posiłkiem w ciągu całego dnia. Przekonanie, że zjedzona naprędce zupa mleczna wystarczy, jest błędny. Zjadany dzień w dzień jest nieatrakcyjny, nudny, nie wzbudza dobrego łaknienia. Mówi się, że dzieci czerpią przykład z rodziców, zatem zatrzymajmy się na chwilę, znajdźmy czas i ochotę na to, by wspólnie zjeść wspaniałe śniadanie i z werwą ruszyć na podbój nowego dnia.
Z żywieniem dzieci w przedszkolu i żłobku może być jednak problem. Co z tego, że ułożymy idealnie zbilansowany jadłospis, bardzo różnorodny i zdrowy, skoro niektóre dzieci nawet tego jedzenia nie będą chciały powąchać.
zapotrzebowanie na jedzenie w każdym wieku jest inne oraz jedzenie. dla każdej grupy wiekowej trzeba przygotowywać inne posiłki i pamiętać jeszcze o wyjątkach dietetycznych. przy małej ilości osób jest to do ogarnięcia, a przy większej to staje się już bardziej problematyczne. najgorzej jak jedno dziecko nie lubi tego co podadzą a inne wszystko jedzą z tego menu.