Czytanie jest jedną z najważniejszych umiejętności współczesnego człowieka, stymuluje bowiem dalszy rozwój umysłowy, umożliwia zdobywanie i pogłębianie wiedzy. Umiejętność czytania ze zrozumieniem przesądza często o późniejszych sukcesach dziecka w szkole. Dlatego ważne jest, aby w żłobku i przedszkolu – czyli w pracy z najmłodszymi dziećmi stworzyć solidne podstawy do nauki czytania.
Wyrabianie gotowości czytania jest równie ważnym procesem jak właściwa nauka. Dwa podstawowe filary poprawnego czytania to: spostrzeganie wzrokowe i słuchowe. Obie te funkcje można i należy ćwiczyć jeszcze przed rozpoczęciem właściwej nauki czytania. Przed poznaniem literek dziecko musi dokładnie postrzegać kształty, umieć je porównać i różnicować. Litery dla biegle czytającego są bardzo łatwe do rozróżnienia. Zupełnie inaczej ma się sprawa z dziećmi, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z czytaniem. Dla nich litery są skomplikowanymi kształtami. Szczególnie, że wiele z nich różni się od siebie jedynie drobnymi szczegółami (a-o, m-n, b-d). Dlatego tak ważna jest umiejętność różnicowania kształtów. Drugim niezmiernie ważnym czynnikiem warunkującym naukę czytania jest prawidłowy odbiór dźwięków, ich różnicowanie i synteza. Większość dzieci słyszy dźwięki doskonale, jednak nie zawsze prawidłowo je różnicuje. Nie należy także zapominać o tym, jak ważne jest, aby dziecko potrafiło prawidłowo mówić – zarówno pod względem fonetycznym, jak i gramatycznym. Prawidłowa wymowa opiera się na prawidłowym funkcjonowaniu aparatu słuchowego, oddechowego i artykulacyjnego.
PRZEZ ZABAWĘ… DO CZYTANIA
Dzieci w przedszkolu przygotowują się do nauki czytania i pisania podczas zabaw, zajęć, sytuacji edukacyjnych. Ważne jest, aby wszystkie zajęcia odbywały się w formie przyjemnych zadań. Od dawna wiadomo, że nauka i stymulacja, która odbywa się w formie zabawy, w przyjaznej atmosferze sprawia dużo przyjemności przynosząc jednocześnie najlepsze rezultaty.
ZABAWY ROZWIJAJĄCE ODBIÓR, RÓŻNICOWANIE I SYNTEZĘ DŹWIĘKÓW
Zabawa „Co to za odgłosy” – zabawa polegająca na puszczaniu dziecku różnych dźwięków, np. szczekanie psa, burza, klakson samochodu itp. Zadaniem dziecka jest odgadnięcie tego co słyszy. Inną odmianą tej zabawy łączenie dźwięku z obrazkiem – np. czajnik (zdjęcie czajnika, konkretny przedmiot) z zaprezentowanym dźwiękiem.
Zabawa „Gdzie jest budzik?” – zadaniem maluchów w tej zabawie jest odnalezienie ukrytego budzika lub innej zabawki wydającej dźwięki.
Zabawa w powtarzanie rytmu – jest to idealna zabawa dla całej grupy dzieci. Prowadzący wystukuje rytm poprzez klaskanie, tupanie itp. – zadaniem grupy jest dokładne powtórzenie tego, co usłyszała.
Zabawa „Niedokończone wyrazy” – pokazując dziecku różne przedmioty, wypowiadamy pierwszą część słowa i poprosimy, żeby dziecko je kończyło.
ZABAWY ROZWIJAJĄCE SPOSTRZEGANIE WZROKOWE
Zabawa „Czego brakuje na obrazku?” – zadaniem dziecka jest odgadnięcie jakiego elementu brakuje na przedstawianym mu obrazku.
Zabawa „Naśladuj mnie” – zabawa idealna dla całej grupy. Prowadzący wykonuje ruchy, które grupa ma naśladować, tak jak by była odbiciem w lustrze.
Zabawa w „Kubki-skrytki” – należy przygotować plastikowe kubeczki i pod jeden z nich schować mały przedmiot. Następnie przesuwać powoli kubeczkami, zmieniając ich miejsce. Dziecko ma wskazać kubeczek z poszukiwanym przedmiotem.
Zabawa „Czego brakuje?” – wykładamy na stoliku kilka produktów, żeby dziecko się z nimi zapoznało, następnie gdy dziecko jest odwrócone, chowamy jeden z nich. Dziecko ma za zadanie zgadnąć, której rzeczy brakuje.
To tylko kilka przykładów zabaw, które z powodzeniem można organizować dzieciom. Takich zabaw jest oczywiście znacznie więcej. Można je dowolnie łączyć i modyfikować tak, aby były ciekawe i angażowały całą grupę. Warto poświęcić czas i energię, aby maluchy zdobyły solidne podstawy, które w przyszłości pozwolą im łatwo wejść w świat czytania i pisania. Dobre spostrzeganie wzrokowe i słuchowe, koordynacja ruchowa, ćwiczenie małej i dużej motoryki, dobra orientacja przestrzenna – to wszystko fundamenty późniejszego sukcesu dzieci. I nie zapominajmy przy tym o czytaniu dzieciom książek! Niezwykle ważne jest, aby przeżywać razem przygody z opowieści. Zaszczepienie w maluchach miłości do książek zaprocentuje w przyszłości!
Czytanie to umiejętność istotna w całym życiu dla każdego. Warto więc zadbać o to aby od samego początku uczyć tego nasze pociechy. Nie ma milszej chwili nie wspólne czytanie. Z czasem dziecko jest chętne aby robić to samemu. Trzeba tę chęć pielęgnować i wzmacniać tak długo jak się da aby nie pójść łatwiznę w postaci elektroniki, TV itd. Każda chwila nauki rozwija nasze maluchy intelektualnie, pobudza wyobraźnię i sprawia że z niecierpliwością chcą więcej. Nie wolno tego zaprzepaścić.
W życiu dziecka nadchodzi taki moment, że po prostu samo chce przeczytać swoją ulubioną bajkę, chce tak jak dorośli potrafić zrozumieć literki. Jeśli w tym momencie zaczniemy naukę czytania to dziecko kończąc przedszkole będzie nieźle czytać.