Klub dziecięcy czy żłobek – jakie są różnice

To, co łączy klub dziecięcy i żłobek to fakt, że do obu placówek przyjmowane są dzieci. I na tym koniec podobieństw. Cała reszta to różnice, które warto poznać przed podjęciem decyzji o założeniu placówki.

© Oksana Kuzmina – Fotolia.com

Planujące otwarcie prywatnej placówki opiekuńczej dla dzieci, wielu z nas zastanawia się, czy lepiej zorganizować żłobek czy może klubik dziecięcy. Zanim podejmiemy decyzję, warto przypatrzeć się obu formom opieki, które bardzo się od siebie różnią, a przede wszystkim zapoznać się z „Ustawą z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3” (DzU z 2011 r. nr 45, poz. 235 zm) oraz „Rozporządzeniem ministra pracy i polityki społecznej z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy” (DzU z 2013 r. poz. 1457).

Wiek podopiecznych

Zacznijmy od tego, że każdy żłobek – państwowy czy prywatny – tworzony jest jako placówka opiekuńcza dla najmłodszych dzieci. Do prywatnego żłobka przyjmowane mogą być dzieci od 20. tygodnia życia, czyli takie, które nie ukończyły jeszcze pół roku. Oznacza to, że żłobek sprawuje opiekę nad niemowlętami, które karmione są jeszcze mlekiem – niekiedy odciąganym pokarmem mamy, i które są jeszcze zupełnie niesamodzielne. Kluby dziecięce mogą przyjmować podopiecznych dopiero po ich 1. urodzinach. Zarówno w żłobku, jak i w klubie dziecięcym przebywać mogą dzieci do 3. roku życia. Starsze maluchy powinny trafić już do przedszkola.

Długo czy krótko?

Kolejna istotna zasada różniąca obie formy instytucji to czas, który dzieci mogą spędzić pod opieką placówki. W żłobku dziecko może przebywać do 10 godzin dziennie, czyli w godzinach pracy jego rodziców, np. od 7 do 17. Jest to możliwe, ponieważ żłobek ma obowiązek zapewnić dzieciom wyżywienie. Nie ma znaczenia, czy będzie to jedzenie serwowane przez wynajętą firmę cateringową, czy gotowane na miejscu, czy będzie to pokarm mamy odciągany przez nią w domu i zostawiany w żłobku, czy też mieszanka, przygotowywana przez personel. Kluby dziecięce nie muszą zapewnić (choć mogą) podopiecznym wyżywienia, dlatego czas przebywania maluchów w klubiku nie może być dłuższy niż 5 godzin. Tyle, według specjalistów, 2-3-latek może wytrzymać na jedzeniu przyniesionym z domu, ewentualnie w ogóle bez posiłku.

Opieka rodziców

Wiele klubów dziecięcych traktowanych jest przez rodziców jako „przechowalnie” dla dzieci – w dobrym tego słowa znaczeniu – w sytuacjach, gdy muszą coś załatwić, gdy pracują w niepełnym wymiarze godzin lub w domu i potrzebują trochę ciszy oraz spokoju. Często też mamy posyłają tam dzieci na kilka godzin tylko po to, by pobawiły się z rówieśnikami i „potrenowały” przed pójściem do przedszkola. Dlatego często towarzyszą swoim pociechom w zajęciach organizowanych przez klub i przebywają z nimi na terenie placówki. Inaczej sprawa ma się ze żłobkami, do których posyłane są dzieci rodziców, którzy muszą wrócić do pracy po urlopie macierzyńskim lub, co jest ostatnio możliwe, tacierzyńskim. Dzieci te przebywają w żłobku przez cały dzień, a obecność mamy lub taty podczas zajęć jest niemożliwa.

Warunki lokalowe

Kolejna różnica, od której może zależeć podjęcie decyzji o rodzaju otwieranej placówki, to warunki, jakie musi spełniać lokal, który mamy do dyspozycji. Prywatny żłobek musi mieć co najmniej 2 pomieszczenia dla dzieci, w tym jedno przeznaczone na sypialnię. Klub – tylko jedno pomieszczenie. Rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej mówi ponadto, że „powierzchnia każdego pomieszczenia przeznaczonego na zbiorowy pobyt od 3 do 5 dzieci musi wynosić co najmniej 16 m kw.” Jeśli liczba dzieci jest większa niż 5, powierzchnia każdego pomieszczenia ulega zwiększeniu na każde kolejne dziecko i wynosi co najmniej 2,5 m kw., jeżeli czas pobytu dziecka przekracza 5 godzin dziennie (czyli w przypadku żłobków) lub co najmniej 2 m kw., jeżeli czas pobytu dziecka nie przekracza 5 godzin dziennie – dotyczy to klubów.
Zarówno żłobek, jak i klub muszą zapewnić dzieciom miejsce do higienicznego spożywania posiłków. W przypadku żłobka – nawet tego, który korzysta z usług firmy cateringowej – niezbędna jest dwuczęściowa kuchnia, w której będą rozdzielane posiłki i myte naczynia.

Opiekunowie i wychowawcy

Opiekunem w żłobku lub klubie może być osoba o kwalifikacjach pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego lub osoba z co najmniej średnim wykształceniem oraz co najmniej dwuletnim doświadczeniem w pracy z dziećmi w wieku do lat 3, ewentualnie po odbyciu 280-godzinnego szkolenia (szczegóły w art. 16 ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3). Dyrektorem żłobka może być wyłącznie osoba z wyższym wykształceniem i przynajmniej 3-letnim doświadczeniem w pracy z dziećmi lub z wykształceniem średnim i 5-letnim doświadczeniem. Klubem może kierować osoba spełniająca wymagania, które ustawa odnosi do opiekunów.
Bardzo istotna jest ilość personelu, który musi być zatrudniony w placówce. Jeden opiekun może zajmować się maksymalnie ósemką dzieci. Jeśli jednak – w przypadku żłobka – w grupie znajduje się dziecko, które nie skończyło jeszcze roku, jeden opiekun przypada na piątkę dzieci. W żłobku, w którym jest więcej niż dwadzieścioro dzieci, zgodnie z ustawą powinno zatrudnić się przynajmniej jedną pielęgniarkę lub położną.