Jak budować dobre relacje z rodzicami?

Dobra relacja pomiędzy nauczycielem a rodzicami opiera się na skutecznej komunikacji. Warto o nią zadbać już od pierwszego kontaktu.

Na rozwój każdego dziecka, niezależnie od wieku, znaczący wpływ ma współpraca dwóch środowisk wychowawczych – domu i placówki, do której uczęszcza maluch. Zintegrowane oddziaływania sprzyjają harmonijnemu i wszechstronnemu rozwojowi, dlatego warto zadbać o jakość i skuteczność podejmowanych działań. Powszechnie wiadomo, że podstawą dobrych relacji jest komunikacja. Jak będzie ona przebiegać, zależy od nastawienia obu stron. W relacjach nauczyciel – rodzice ciężar komunikacji leży po stronie nauczyciela. Zdobywając przychylność i zaufanie rodziców, łatwiej nauczycielowi pracować i realizować swoje cele. Budowanie dobrych relacji z rodzicami to proces, który wymaga chęci, czasu i oczywiście wysiłku.

Pozyskaj rodziców

Budowanie relacji należy rozpocząć od pierwszego spotkania. Jego celem powinno być wzajemne poznanie się. Warto pamiętać, że tylko w atmosferze życzliwości i zaufania można konstruktywnie rozmawiać. Przed spotkaniem dobrze jest odpowiednio zagospodarować przestrzeń, czyli ustawić krzesła w kręgu, tak żeby wszyscy się nawzajem widzieli (prowadzenie spotkanie „zza biurka” daje poczucie dystansu). Niezwykle istotna jest mowa ciała. Chcąc okazać rozmówcy zainteresowanie, należy podczas dialogu utrzymywać z nim kontakt wzrokowy. Wyraz twarzy powinien być łagodny, tak by nikt nie czuł się traktowany z góry. Nie bez znaczenia jest gestykulacja i postawa ciała (zbytnie odchylenie do tyłu odczytywane jest jako unik, a do przodu jako atak). Kluczem do dobrego wrażenia jest serdeczność i otwartość na drugą osobę. Postawa taka pomaga przełamać stres i napięcie towarzyszące pierwszym kontaktom z rodzicami.

Ustal warunki współpracy

Satysfakcjonujący kontakt opiera się na obustronnym szacunku. Warto ustalić z rodzicami nie tylko oczekiwania obu stron i warunki współpracy, ale także określić swoją dyspozycyjność i zakres oddziaływań wychowawczych. Nauczyciel powinien przyjąć postawę otwartą i wysłuchać uwag rodziców. Dobrze jest tak poprowadzić rozmowę, aby pod koniec spotkania mieć rodziców po swojej stronie.

Rozmawiaj bez uprzedzeń

Szczery i bezpośredni kontakt z rodzicami na co dzień, takt oraz szacunek wobec rozmówcy z pewnością przyczynią się do zbudowania pozytywnej relacje. Na początku współpracy dobrze jest ustalić zasady tego kontaktu (np. problemy wychowawcze omawiamy w cztery oczy bez obecności podopiecznych w dniu, kiedy nauczyciel ma dyżur; informacje bieżące przekazujemy rano, po przyjściu dziecka do przedszkola). Należy pamiętać, żeby do rodzica mówić językiem dla niego zrozumiałym.

Zatroszcz się o dziecko

Podczas pierwszego zebrania można rozdać rodzicom ankietę (nie anonimową), która będzie stanowić źródło informacji o dziecku. Kilka prostych pytań (np. Jak bliscy zwracają się do niego w domu?, Co dziecko lubi robić?, Jakie są jego mocne strony?, Co lubi jeść?, Jakie potrawy mu nie smakują?, Na jakim obszarze funkcjonowania dziecko potrzebuje większej pomocy?). Pozyskane informacje to praktyczne źródło wiedzy o dziecku. Wiedza ta ułatwi pracę z maluszkiem.

Przekazuj pozytywne informacje

Należy to robić jak najczęściej (np. kiedy dzieci są odbierane z przedszkola). Nawet krótka pozytywna informacja jest budująca dla rodzica. Dobre słowo to także przekaz, że pani widzi pozytywne zachowania podopiecznych. Z praktyki chwalenia nie należy rezygnować podczas zebrań z rodzicami.

Mów o swoich uczuciach

To bardzo ważne. Nauczyciel nie powinien oceniać charakteru dziecka. Należy przyglądać się jego czynom i opowiadać o nich ze swojej perspektywy. Zamiast krytykować, oceniać, uskarżać się na malucha, lepiej mówić o własnych uczuciach (np.: Niepokoi mnie zachowanie Jasia). To strategia, która pozwala przekazać informację bez oskarżycielskiego tonu.

Wspieraj, nie wyręczaj

Rodzice są najważniejszymi osobami w życiu dziecka. Wychowawca musi o tym pamiętać. Powinien ich wspierać w działaniach, jeśli jest taka potrzeba ukierunkować, wskazać, gdzie szukać pomocy. Błędem jest, kiedy nauczyciel udziela „dobrych rad” i próbuje wyręczać rodziców w procesie wychowawczym. Istnieje ryzyko, że w przypadku niepowodzenia, rodzice będą winą obarczać nauczyciela i jemu wytykać brak doświadczenia i profesjonalizmu.

Traktuj rodziców po partnersku

Myśl o rodzicach dobrze. Warto wsłuchiwać się w ich oczekiwania (zwykle wynikają z troski o dziecko), szanować ich wolę, wykazywać zainteresowanie tym, co mówią. Praca z rodzicami będzie łatwiejsza, jeśli towarzyszyć jej będzie świadomość, że jest to grupa (tak jak każda inna), która ma pewną strukturę i charakteryzuje się dynamiką. W takim zespole z pewnością znajdą się osoby chętne do współpracy, które z przyjemnością zaangażują się w działania placówki. Będą też rodzice obojętni, z dystansem obserwujący to, co się dzieje. Nie zabraknie rodziców przyjmujących postawę „kontra”, którym nasz sposób działania i komunikacji nie będzie odpowiadał. Mając świadomość struktury grupy, najlepiej skupić się na współpracy z rodzicami, którzy są „za” i dołożyć starań, by pozyskać rodziców „obojętnych”.